Tym razem ze zbiorów Muzeum Mazurskiego w Szczytnie prezentujemy maselnicę – oryginalną, bo na biegunach.
Na terenie Mazur ważnym składnikiem pożywienia ludności wiejskiej było mleko i jego przetwory, w tym masło produkowane w różnego rodzaju maselnicach. Były to maselnice tłuczkowe, kołyskowe oraz wirnikowe.
Do produkcji masła była używana przede wszystkim śmietana. Najpierw pozyskiwano mleko w czasie dojenia. Następnie je cedzono przez kawałek płótna lnianego lub gęste sitko naciągnięte na blaszaną obręcz (cackę) i wlewano np. do kamionkowych garnków, z których następnego dnia gospodyni zgarniała łyżką zebraną na wierzchu śmietanę. W zamożniejszych gospodarstwach używane do tego celu były centryfugi odwirowujące śmietanę od mleka. Śmietana z kolei trafiała do różnego rodzaju maselnic, gdzie w wyniku tłuczenia, wirowania lub kołysania powstawało masło.
Na załączonych zdjęciach prezentujemy unikatową pod względem wzornictwa maselnicę pochodzącą z 1880 roku z okolic Pisza. Wykonana w całości z drewna bez użycia gwoździ, służyła do wytwarzania masła ze śmietany poprzez rytmiczne poruszanie znajdującej się na biegunach skrzyni, dodatkowo przedzielonej we wnętrzu ramką z pionowymi szczebelkami. Wewnątrz poprzez ciągłe mieszanie śmietany dochodziło do łączenia się kuleczek tłuszczu i tworzenia grudek masła. Otrzymane masło przekładano np. do drewnianych foremek z motywem dekoracyjnym, które nadawały mu ozdobny kształt.
Maselnicę można oglądać na ekspozycji sprzętarstwa w Muzeum Mazurskim w Szczytnie.
Klaudiusz Woźniak
Piękny pomysł zasługuje na mocne brawa oby został zrealizowany
Tomasz
2025-10-29 15:11:22
hahahahha chcieliście socjalizm to macie socjalizm. do roboty na podatki dla Pana
Marcel
2025-10-29 11:35:52
Czy to nie w tych blokach mają \"tanią\" zieloną energię? xd Podobno pod koniec roku ceny ogrzewania mają wzrosnąć nawet o 90%, wtedy zobaczymy jak to jest uśmiechać się z odmrożonymi ustami.
Polak
2025-10-29 09:18:27
Taka krótka prezentacja 100 lat muzeum w Szczytnie, z którego możemy być dumni, bo pewnie wiedzą piąte przez dziesiąte o tej historii instytucji. Państwo z Olsztyna z kolei muszą zaliczyć tzw. \"swoje\". Nie umiemy szanować tego, co mamy u siebie i co stanowi wartość. Ale to nie pierwszy raz. Takie to kompetentne mamy kierownictwa w różnych naszych instytucjach. Szkoda.
Taki sobie czytelnik
2025-10-29 01:48:32
Na tym zajawkowym zdjęciu widać, jak wszyscy się cieszą! Z tych 42 milionów. Ludzie - jak już zajmujecie jakieś stanowiska - to przynajmniej nauczcie się i przyjmijcie jakąś stosowną mowę ciała. Porażka. Tak w zasadzie to po Waszych minach widać tylko i wyłącznie kolejną tragedię, która nas spotka niebawem.
Śmieszek
2025-10-28 13:43:01
Skoro ma 100 lat, to dlaczego prezentacja krótkiej historii Muzeum Mazurskiego?
miejscowa
2025-10-28 09:28:40
To kara za skąpstwo! Jadac ze Szczytna chciałam się wykapac i trzeba płacić za wejście na plażę. Pozagradzali wszystko.
2025-10-27 08:30:15
Jak na dziurę przystało , to tak musi być. A szkoda .
że tak powiem
2025-10-25 07:50:00
Nie tylko w miejscach, o których czytelniczka pisze ale w wielu w centrum, na światłach, na rondzie. Pisze się tylko czego to wlodarz nie zamierza zrobić a światła w mieście nie ma a kanal łączący jeziora wyschnięty na wiór i diabelsko cuchnie. Usmiechnijcie sie brygada heej
Jan
2025-10-24 20:18:08
Na ul. Władysława IV jest dokładnie to samo. Wieczorami późno się zapalają a od samego rana już nie świecą. Oszczędności.....
Mieszkanka
2025-10-24 14:51:30