Wtorek, 23 Kwiecień
Imieniny: Ilony, Jerzego, Wojciecha -

Reklama


Reklama

Maselnica na biegunach - muzealne eksponaty


Tym razem ze zbiorów Muzeum Mazurskiego w Szczytnie prezentujemy maselnicę – oryginalną, bo na biegunach.


  • Data:

Na terenie Mazur ważnym składnikiem pożywienia ludności wiejskiej było mleko i jego przetwory, w tym masło produkowane w różnego rodzaju maselnicach. Były to maselnice tłuczkowe, kołyskowe oraz wirnikowe.

 

Do produkcji masła była używana przede wszystkim śmietana. Najpierw pozyskiwano mleko w czasie dojenia. Następnie je cedzono przez kawałek płótna lnianego lub gęste sitko naciągnięte na blaszaną obręcz (cackę) i wlewano np. do kamionkowych garnków, z których następnego dnia gospodyni zgarniała łyżką zebraną na wierzchu śmietanę. W zamożniejszych gospodarstwach używane do tego celu były centryfugi odwirowujące śmietanę od mleka. Śmietana z kolei trafiała do różnego rodzaju maselnic, gdzie w wyniku tłuczenia, wirowania lub kołysania powstawało masło.


Reklama

 

Na załączonych zdjęciach prezentujemy unikatową pod względem wzornictwa maselnicę pochodzącą z 1880 roku z okolic Pisza. Wykonana w całości z drewna bez użycia gwoździ, służyła do wytwarzania masła ze śmietany poprzez rytmiczne poruszanie znajdującej się na biegunach skrzyni, dodatkowo przedzielonej we wnętrzu ramką z pionowymi szczebelkami. Wewnątrz poprzez ciągłe mieszanie śmietany dochodziło do łączenia się kuleczek tłuszczu i tworzenia grudek masła. Otrzymane masło przekładano np. do drewnianych foremek z motywem dekoracyjnym, które nadawały mu ozdobny kształt.

Reklama

 

Maselnicę można oglądać na ekspozycji sprzętarstwa w Muzeum Mazurskim w Szczytnie.

 

Klaudiusz Woźniak



Komentarze do artykułu

Napisz

Reklama


Komentarze

Reklama