Reklama
Reklama
Tkactwo wiejskie tak jak wiele innych rzemiosł tradycyjnych było najczęściej zajęciem sezonowym, pracowano w zimie, latem obrabiając ziemię. Tradycyjnie było ono przypisane kobietom, ale na wsi byli także zawodowi tkacze – mężczyźni. Podstawowymi surowcami do wyrobu tkanin był len i konopie oraz wełna owcza.
Przed tkaniem należało przygotować do pracy warsztat tkacki, który na co dzień przechowywano na strychu domu lub w stodole.
Obróbka włókna wymagała wielu zabiegów zanim uzyskało się przędzę do tkania. Najpopularniejszym surowcem do wyrobu tkanin stosowanym na Mazurach był len, jego obróbka polegała na oddzieleniu główek z nasionami od łodyg za pomocą „raf” po czym na międlicach i cierlicach łamano łodygi lnu w celu oddzielenia paździerzy od włókna.
Po tym procesie szczotkami oczyszczano włókno z resztek paździerzy, a czyste przędło się za pomocą wrzeciona z przęślicą lub na kołowrotku. Uzyskaną przędzę zwijano na motowidle w motki. Przed rozpoczęciem tkania przędzę nawijano na wał podawczy warsztatu tkackiego.
Reklama
Na zdjęciu prezentujemy warsztat tkacki poziomy z początku XX w. Zbudowany jest on z ramy zwanej staciwem, na której zamontowane są elementy odpowiadające za proces tkania, połączone klinami umożliwiającymi szybkie składanie i rozkładanie.
W ramie zamontowany jest wał podawczy z nawiniętą osnową i wał odbiorczy, na który nawijana jest gotowa tkanina. Pomiędzy wałami rozpięte są nitki osnowy. Nici osnowy są przewleczone przez nicielnice i płochę, które odpowiadają za określone sploty tkackie.
Tkanie na warsztacie tkackim polega na przeplataniu nitki zwanej wątkiem nad i pod nitkami osnowy. Po uruchomieniu nicielnic pomiędzy rozsuniętymi nitkami tworzy się przerwa, przez którą przesuwa się czółenko z nitką wątku. Nitka przyciskana jest do płótna uderzeniem płochy. Utkane płótno na ubrania poddawano bieleniu, a następnie farbowaniu lub nakładano na nie wzory. Mazurskie tkaczki poza tkaniem płótna na ubrania, wyrabiały również m.in. nakrycia - płachty, dywany dwuosnowowe, dywany strzyżone, a z resztek szmatek, chodniki – szmaciaki.
Reklama
Warsztat do zobaczenia na wystawie poświęconej kulturze materialnej Mazurów.
Mariusz Nowak, Muzeum Mazurskie w Szczytnie
Reklama
Reklama
Fakty przytoczone powyżej to jest skandal - inaczej tego określić się nie da. Wydawało mi się, że Polska, to jest jeden kraj nie dzielony na dzielnice, strefy wpływów. Rolą władzy - tak naiwnie myślałem - jest służba mieszkańcom - mówiąć w języku PiS - Narodowi. Jak pokazuje ten przykład, wojenki miedzy różnymi szczeblami władzy, brak jasnego podziału kompetencji, obsadzanie w SSP na wysokich stanowiskach znajomych królika robi swoje. Nikt nie może się dziwić, jak to się stało, że zniknęliśmy na ponad 100 lat z mapy Europy. NIe potrafimy sobą zarządzać nie tylko w wymiarze Państwa, ale też w tak prostej wydawałoby się sprawie jak transport publiczny. I ktoś mówi, żeby przejść z aut do pociągów, bo to dobre, bezpieczne i tanie. Szkoda, że niemożliwe. Tak się skłąda, że w co najmniej kilku, jeśli nie kilkunastu krajach Europy miałem okazję korzystać z transportu publicznego. I o dziwo - tam to działą! i jest tanie. Czekam na normalność. Acha - jak widać zamiast kilku willi dla kumpli Czarnka - ministra edukacji, o intelignecji zbliżonej do Suskiego - można by wyremontowac tory. Koszt to trochę ponad pół Sasina. Miłej niedzieli.
Podróżnik
2023-02-05 10:04:51
Jest możliwość pobrania tego grafiku gdzieś w pdf? Kolorki fajne ale coś odczytać z tego coś bardzo trudno...
Stefan
2023-02-05 08:42:11
Dosłownie święty
Szcztnianin
2023-02-04 05:01:52
Żadnego burmistrza czy innego by nie okazało się, że to oszust, krętacz czy pracownik bezpieki. Normalna nazwa wystarczy „Stadion Miejski”.
Mieszkaniec
2023-02-03 18:58:20
Zapewne członki z PSL u będą przeciwni temu i uznają, że nazwa powinna brzmieć bardziej partyjnie jak ,, bierzmy wszystko \" lub ,, podwoić diety\"
Jan
2023-02-03 17:43:49
Stadionu jeszcze nie ma. Ale patron jest już promowany. Z tym, że nie chodzi o promocję patrona - tylko krewnych i znajomych królika. Bo co? Bo inaczej radny Furczak nie zagłosuje za niczym dotyczącym stadionu. Będzie kwestionował, szukał dziury w całym. Wstyd. Bo ludzie wiedzą, w jakich relacjach jest Karol Furczak ze śp. Andrzejem Kijewskim. To po prostu nie wypada. Pan Furczak mógłby zainteresować się pionierami sportu w Szczytnie w latach powojennych. Ale zdaje się nie o to w tym chodzi.
Krajan
2023-02-03 15:31:33
Rozumiem Panie Furczak, że rodzina jest najważniejsza ale czy bycie bumistrzem, starostą naprawdę wystarczy do takich zaszczytów? Myślę, że może to być tylko Stadion i wystarczy a jeżeli już to powinna to być ponadczasowa nazwa, nie wzbudzająca ani sympatii ani odczuć zgoła odmiennych. Liczę na to że burmistrz i radni poważnie się nad tym zastanowią.
obywatel
2023-02-03 13:42:46
\" obserwator\" trzeba odwiedzić jakiegoś lekarza specjaliste może?
Żal mi Ciebie
2023-02-03 12:59:52
Do prowadzenia pojazdu motoroweru osoba pełnoletnia nie musi posiadać uprawnień
Kamila
2023-02-03 08:46:22
Idą wybory…zabytki kościelne dodadzą wielu głosów wyborczych. Niezależnie od wyznania :) czy to rzymsko, czy ewangelicki czy inny jakiś :) prosimy redaktora o informowanie jakiej wiary kościół cały czas. Wywalają pedofilie w kościele, a to nie rzymskokatolicki, a protestancki. Jest ogromna różnica!!!!
Mieszkaniec
2023-02-03 00:23:39