Hans Fromm – hotelarz, showman i ponoć najgrubszy człowiek Europy przełomu XIX i XX wieku – przez lata był żywą legendą Wielbarka. Dziś jego niezwykłą historię przypomina Witold Olbryś, regionalista i pasjonat dziejów powiatu szczycieńskiego. Z beczką piwa w dłoni, na trzech krzesłach, stał się bohaterem anegdot, gazet i… przedwojennych pocztówek.
Historyczne kartki z powiatu szczycieńskiego. Witold Olbryś odkrywa lokalne tajemnice. Powiat szczycieński kryje w sobie fascynujące historie, które nierzadko miały wpływ na losy całego regionu. W ramach nowego cyklu, historyk, nauczyciel i pasjonat – Witold Olbryś – zabiera nas w podróż w przeszłość.
2 kwietnia 1906 roku zmarł Hans Fromm.
Na przełomie XIX i XX stulecia najbardziej znanym mieszkańcem Wielbarka, a zapewne i całego powiatu szczycieńskiego był hotelarz Hans Fromm, syn właściciela gospody Carla Otto Fromma i Henrietty z domu Laskawy. Jego hotel stał przy moście na Omulwi, niedaleko młyna i znajdującej się na rzece wyspy. Spotykała się w nim miejscowa elita; na kręgle przychodzili tu księża, nauczyciele i urzędnicy.
Od końca XIX wieku Hans Fromm nosił nieoficjalny tytuł najgrubszego człowieka Europy. Był bardzo lubiany i mimo swojej wagi ruchliwy, podobno całkiem nieźle tańczył. Krążyło o nim wiele anegdot. Otóż pewnego razu Fromm zasnął w swoim fotelu. Gdy się przebudził, w salonie panowały nieprzeniknione ciemności.
Wystraszony miał wówczas powiedzieć: O Boże, oślepłem. Innym razem gdy wsiadał do powozu, by udać się na wesele do znajomego rolnika, to podłoga powozu zawaliła się pod jego ciężarem. Kiedyś, gdy wiosną stopniał śnieg i Omulew wylała na okoliczne łąki, mieszkańcy Wielbarka żartowali, że to Fromm zażywa właśnie w rzece kąpieli.
Pracujący przez pewien czas w jego hotelu jako pomocnik kelnera późniejszy polski działacz plebiscytowy Karol Pentowski wspominał, że Fromm znany był też z tego, że stale siedział na trzech krzesłach i co 15 minut wypijał pół litra piwa. Do Wielbarka przyjeżdżali go zobaczyć liczni ciekawscy, także cudzoziemcy.
Fromm często zawierał zakłady z odwiedzającymi go gośćmi. Zawsze wygrywał. Kiedyś założył się przyjezdnym, że w krótkim czasie wypije liczącą 17 litrów beczkę piwa. Fromm wpijał 8 szklanek piwa jedna po drugiej, robił chwilę przerwy i kontynuował picie aż do opróżnienia beczki. Pewnego razu pewien przedsiębiorca z Berlina zaoferował mu znaczną sumę pieniędzy w zamian za objazd po europejskich miastach. Fromm zgodził się, ale okazało się, że podróż jest niemożliwa z powodu trudności z jego transportem.
W 1899 roku o całym wydarzeniu pisała nawet polska „Gazeta Ludowa”: Tutejszy hotelista Hans Fromm ‒ najgrubszy człowiek w całej prowincji ‒ dostał list, w którym mu jakiś przedsiębiorca oferuje 5000 marek, jeżeli wystąpi na przyszłorocznej wystawie paryskiej. P. Fromm żąda jednak 15 000 marek, wolnej jazdy i utrzymania. Dla niego musiałby zarząd kolejowy zrobić osobne drzwi, bo inaczej nie wlezie p. From do wagonu.
Na kilku pocztówkach z wizerunkiem Fromma jego waga nieznacznie się wahała. Jego postać została spopularyzowana także w wielu artykułach ukazujących się w prasie niemieckiej, europejskiej, a nawet światowej.
Fromm zmarł 2 kwietnia 1906 roku w wieku 46 lat. W ostatniej drodze na cmentarz ewangelicki towarzyszyli mu liczni mieszkańcy Wielbarka. Pozostawił pochodzącą z Nidzicy żonę Marię z domu Katschak oraz syna Williego, który zmarł kilka lat później.
Materiał pochodzi z: Facebook: Mazury i okolice - historia, zabytki i archiwalia
APLA

Jeżeli ktoś posiada jakiekolwiek przedwojenne i powojenne przedmioty związane z historią powiatu szczycieńskiego i chciałby mi je sprzedać lub przekazać, proszę o kontakt mailowy (witoldo125@tlen.pl), przez facebooka lub telefonicznie – numer dostępny w redakcji. Interesują mnie przedmioty sprzed 1945 roku, jak i te powojenne. Zbieram zdjęcia (przedstawiające budynki, wydarzenia, wycieczki, a także codzienne życie mieszkańców oraz śluby, wesela, życie rodzinne, zdjęcia szkolne i inne). Kolekcjonuję wszelkie przedmioty z nazwami miejscowości z obszaru powiatu szczycieńskiego oraz stare wycinki prasowe.

To, co przeczytałeś online, to tylko ułamek tego, co przygotowaliśmy dla Ciebie w najnowszym papierowym wydaniu „Tygodnik Szczytno”. Każdy czwartek to nowa dawka intrygujących tematów, lokalnych historii i ekskluzywnych materiałów, których nie znajdziesz nigdzie indziej.

Lokalna gazeta to Twoje źródło wiedzy o regionie. Sięgnij po „Tygodnik Szczytno” i bądź na bieżąco z tym, co dzieje się wokół Ciebie.
Twój powiat, Twoje historie – czytaj z nami co tydzień.
Czyli jednak podniosą podatki aby spłacić wszystkie zobowiązania np wieżę ciśnień. Pan burmistrz z radnymi się przeliczył, czy może to było w planach? Jesteśmy jednym z biedniejszych miast w województwie, a inwestycji w tym kierunku brak. Aż strach pomyśleć co będzie dalej.
Zaniepokojona
2025-11-05 15:04:13
Zło dzie je!
Rydż
2025-11-05 14:41:48
Zobaczył światełko w tunelu, pędził żeby zdarzyć zanim zgaśnie.
Opętanie zanim świeczka zgaśnie.
2025-11-05 13:42:39
Energetyka planowych wyłączeń raczej nie robi w nocy. Rzeczywiście, że mogła być awaria, tym bardziej że w ubiegłym tygodniu były wichury.
darekk
2025-11-05 10:11:59
A jak ktoś mieszka na drugim końcu miasta, samochodu nie ma, ale lata swoje ma, to co ma zrobić z tym worem ubrań? Niech mi odpowie jakaś mądrala.
Stara baba.
2025-11-05 07:50:02
Ostróda poradziła sobie z tym o wiele lepiej. Pojemniki, które stały kiedyś na każdym osiedlu z oznaczeniem PCK (połowa pewnie szła później do ciupeksów), przekształcono na pojemniki zakładu komunalnego. Po prostu je przemalowano, odpowiednio oznaczono i tyle w temacie. Każdy w Ostródzie, idąc ze śmieciami, powiedzmy z butelkami czy papierami, ma teraz oddzielny pojemnik na odzież. Po prostu już nie jest oznaczony jako PCK, więc można każde szmaty tam wrzucić i nie musi czekać na zbiórki, czy samemu kombinować transport do kurde zakładu oczyszczania miasta, tym bardziej że każdy i to nie małe pieniądze płaci za śmieci !!! Nie wiem czemu, ale Szczytno zawsze ma jakiś problem i jak inne miasta sobie radzą z tego typu rzeczami, to nasze nie !!! Buractwo tym naszym miastem rządziło i rządzić będzie nadal jak widać
NSZ 1111
2025-11-04 18:01:23
Może to była niespodziewana awaria(czasem jest zwarcie w transformatorze lub na linii przesyłowej) a wyłączenie prądu nastąpiło samoczynnie w skutek zabezpieczenia technicznego.
Spokojnie z tymi bezpodstawnymi złośliwościami do energetyki.
2025-11-04 13:53:57
Co za mrzonki... Uwiarygodnienie fikcji literackiej ma pomóc? Komu? Po co? Żałosne
Robert
2025-11-04 13:34:15
Ciekawe. Jakiś czas temu, na zapytanie skierowane do Ministra Finansów, ile środków w budżecie jest zarezerwowanych na obwodnicę Szczytna, tenże odpisał (pismo do wglądu), że 0. A czy te środki będą w przyszłych budżetach, to zdarzenie raczej przyszłe, niepewne. Może Redakcja podrążyłaby głębiej, jak to faktycznie jest z tym finansowaniem? Zapewnień drogowców nie brałbym za pewnik.
Obserwujący
2025-11-03 14:26:50
Ten problem mnie zadziwia. Obwodnica wokół Szczytna to ostatnia rzecz, jakiej potrzebuje lokalny handel. Wystarczy spojrzeć na obecne obłożenie sklepów. Po wybudowaniu obwodnicy centrum będzie miastem widmo.
J. Walter
2025-11-03 12:47:19