Danuta Murach, 53-latka z Łatanej Wielkiej to zwyciężczyni kulinarnego konkursu “Chleb jak za dawnych lat”, który odbywał się w poprzedni weekend w Wielbarku, w ramach Festiwalu Chleba. Dziś, zgodnie z naszą obietnicą sprzed tygodnia, pani Danuta zdradza tajniki swojego niezwykłego wypieku.
Pani Danuto gratuluję zwycięstwa w konkursie, ale zdradzi mi pani co jest najważniejsze w zrobieniu pysznego, swojskiego chleba?
Dla mnie? Najważniejsza jest radość, że mój chleb smakuje całej rodzinie. Ale też wielu ludziom… konkurs to tylko potwierdził.
Wcale się pani nie dziwię, ale sam chleb jak pani wykonuje?
Zawsze robię chleb na zakwasie i mące żytniej 720. Jak mam z poprzedniego pieczywa rozczyn zakwasu, to przed dwa dni zakwas “pobudzam”. Daję dwie łyżki mąki i troszkę wody. Od czasu do czasu mieszam. Po tych dwóch dniach dodaję 2 kg mąki i 190 gram soli, ale nie więcej. Rozrabiam i zostawiam na noc. Po tym rano przyczyniam go dodając 7,5 kg mąki, 3 litry wody i 1 litr mleka. Wyrabiając ciasto dodaję w miarę potrzeby trochę wody. Te ilości, to na 15 blaszek, nie robię mniej. Zawsze na cały tydzień, a i tak zdarza się, że znika wcześniej (śmiech).
Przy wyrabianiu nie korzysta pani z maszyn? To dość sporo ciasta…
Wszystko wyrabiam ręcznie dopóki jest siła w ręku. Synowa jest oczywiście silniejsza ode mnie, może będzie chciała przejąć po mnie pieczenie chleba chleba? Zobaczymy.
Co po wyrobieniu ciasta?
Smaruję blaszki smalcem. Wykładam ciasto i czekam aż wyrośnie. W tym czasie przygotowuję piekarnik, dokładam drewno i rozgrzewam go do odpowiednio wysokiej temperatury.
Używa pani piekarnika w kuchni kaflowej?
Tak. Kuchnia jest tradycyjna, opalana drewnem. To najlepsza metoda pieczenia, bo mam całkowitą kontrolę nad temperaturą. Niestety, mankament jest taki, że trzeba cały czas pilnować, żeby się równomiernie piekarnik nagrzał, dokładać drewno, pilnować paleniska. Tylko wtedy każdy chleb jest dobrze i równomiernie wypieczony. Pracochłonne, ale warto.
Ile czasu to trwa?
Godzinę. Po tej godzinie wykładam chleb na stół. Smaruję go wodą i nakrywam bawełnianym obrusem i dodatkowo ceratką, żeby utrzymać w nim wilgoć. Rano albo po prostu gdy ostygnie jest już gotowy do jedzenia.
To wszystko? Nie ma żadnych tajnych dodatków, polepszaczy smaku?
Nie ma. Najważniejsza jest prostota. Nic nie zmieniam w tym przepisie od lat. Czasami dodaję dla urozmaicenia ziarno słonecznika i siemię lniane, albo ziarna dyni. Ziół nie daję, bo u mnie nikt nie przepada za takim chlebem.
Jak zaczęła się pani kulinarna przygoda z robieniem pieczywa? Domyślam się, że to rodzinny przepis…
Chleb wypiekam od dziecka. Oczywiście nauczyła mnie mama, ale ten akurat przepis został po teściowej. Moja mama robiła trochę inaczej i jak dla mnie był trochę za kwaśny. Teściowej przepis jest lepszy. W mojej rodzinie, ale i męża tradycja robienia chleba jest bardzo stara. Jako rolnicy mieliśmy swoje zboża. Rodzice mielili je w pobliskich młynach. Po mieleniu były też otręby dla zwierząt w gospodarce. Nic się nie marnowało, bo i nie za wiele było.
To prawda. Wieś wyglądała kiedyś zupełnie inaczej. Ale w całym przepisie kluczowy jest też zakwas. Zdradzi pani naszym czytelnikom jak go zrobić od zera?
Trzeba poświęcić około tygodnia, jeśli się nie ma zakwasu z poprzedniego pieczenia. Można kupić mąkę 2000. Dwie łyżki tej mąki zalewamy wodą, żeby był zagęszczony. Dodaję też łyżkę mąki 720. Odstawiam na dwa dni. Następnie znów dodaję po łyżce mąki żytniej nr 2000 i 720. Czekam kolejne dwa dni i powtarzam wszystkie czynności i tak przez tydzień. Jeśli zaczyn zapracuje, chleb na pewno się uda.
Słyszałem, że nie tylko rodzina zasmakowała w pani pieczywie i że można u Pani taki chleb zamówić… Dużo ma pani “zleceń”?
Tak. Zdarza się, że ktoś przyjedzie i kupi kilka bochenków dla swojej rodziny. Zwykle to ludzie, którzy nas znają. Dla mojej rodzinny te 15 blaszek na tydzień w zupełności wystarcza.
Rodzina duża?
W sumie jest nas teraz sześcioro. Syn, synowa, wnuki…
No i dumny mąż…
(śmiech) Oczywiście. Mąż - głowa naszej rodziny - nie chce już jeść innego chleba, jak tylko ten “nasz”. Zdarzało nam się kupić gotowy ze sklepu, ale to nie ma porównania. Mąż mówi, że nie może się nim w ogóle najeść. Nie ma ani smaku, ani zapachu prawdziwego domowego chleba. Dlatego tak jak kiedyś, tak i teraz nie ma wyjścia i trzeba piec samemu. Jeśli oczywiście chce się zjeść smacznie i zdrowo.
Jednak ten pan ma ewidentnie jakiś problem. Teraz po prezydencie. Polska jest w Europie i jest jej częścią i nikt się nie wypiera, że jesteśmy jej częścią. Walczymy tylko o równouprawnienie. Poza tym jak Leszek Miller mówi o pomocy Ukrainie ale w granicach rozsądku to nikt go nie krytykuje a już na pewno nie ten pań, który z pewnością pobiera bardzo wysoka mundurowa emeryturę. Bardzo dobrze, że ktoś mówi jak jest a nie tylko ślepo ma wydawać kasę na kraj który jest mocno skorumpowany. Cięcia w budżetach. A kto doprowadził do takiej dziury? Jakoś przez 8 lat tego złego pusu nie było takiej dziury teraz nam się wciska że jest nam dobrze, fajnie itp. Dobrze to jest temu Panu, który pusze takie bzdury. Przeciętny polski obywatel nigdy takiej emerytury ba nawet wynagrodzenia nie dostanie jak pan otrzymuje obecnie. Panu jest i było zawsze dobrze za kazdych rzadow, tylko po prostu masz pań zniekształcony onraz przez tvn. Każda telewizja w jakiś sposób kłamie i zniekształca i naciąga fakty. Masz pań swoje lata więc przemysł pań uczciwie co piszesz bo żyjesz pań w pewnej bańce rzeczywistości oderwanej od życia. Masz pań wypchany barek alkoholem jak to zes pan niedawno wspomniał. Może taki barek jak prezes w Alternatywach4. Skojarzenia nasuwają się same o pana mentalności i wiedzy o życiu zwyczajnych ludzi. Mało o normalnym życiu pań wiesz.
Jan
2025-12-10 07:05:36
Pytanie, gdzie są dzieci, gdzie są wnuki? Są tacy, którzy - mieszkając poza Szczytnem - potrafią dzwonić przynajmniej 3 razy dziennie do swych dziadków, rodziców, krewnych. Wiedzą, kiedy jest jedzone śniadanie, wiedzą, kiedy jest przechadzka, wiedzą o której obiad, kolacja... A w razie braku kontaktu dzwonią o pomoc. To takie trudne? To nie kwestia braku czasu, tylko braku więzi i uczuć.
Taki sobie czytelnik
2025-12-10 03:09:26
Panie Mądrzejowski. No tak, obecna władza to nie przerznacza środków na \"swoją telewizję\". Szybko sobie wygooglowałem: W 2025 roku TVP w likwidacji dostała dodatkowo 1,4 mld. Ach ten pana słynny obiektywizm.
Olek
2025-12-09 22:25:02
Kiedyś,to kiedyś,cóż to za bzdurne uzasadnienie.Niektorym radnym nie chce się nawet myśleć logicznie
Plik
2025-12-09 17:48:45
Ciekawe kto i dlaczego boi się powiedzieć prawdę
Ciekawski
2025-12-08 22:14:23
Prawie fascynujące...
Jestę zastępco burmystrza
2025-12-08 20:32:16
U nas na budowie też przyjęli nowego pracownika , ale niestety nie było reportera.
tak
2025-12-08 19:42:37
Występ bardzo fajny ale trochę nie ładnie jak się pomija osoby które faktycznie pracowały i przygotowywały występ,
Olek
2025-12-08 19:00:33
7.12. było lodowisko otwarte, jednak jazda na łyżwach okazała się niemożliwa.Lyzwy rozjeżdżały się po tej sztucznej tafli nie mogąc rozpocząć jazdy.Całkowita klapa, pieniądze do zwrotu.
Warchol
2025-12-08 09:41:11
Znikome te informacje w tym artykule
Adrian
2025-12-07 13:05:25