Artykuł sponsorowany Poniższy tekst pozwoli Ci zrozumieć różnice między trzema podstawowymi rodzajami literackimi. Różnią się one formą, celem i sposobem przedstawiania rzeczywistości literackiej, warto więc poznać i zapamiętać, czym charakteryzują się te trzy kategorie – zaczynamy!
Liryka to utwory wierszowane, nacechowane emocjonalnie, subiektywne, pełne opisów głębokich przeżyć, refleksji i rozważań. Z reguły pisane są w pierwszej osobie, a dominują w nich takie środki stylistyczne jak metafory, epitety i rymy.
Doskonałym przykładem liryki są utwory Jana Kochanowskiego, którego Treny napisane jako wyraz rozpaczy po utracie córki reprezentują wszystkie cechy gatunku w obrazowy sposób. Jest więc emocjonalna strata, wspomnienia, nostalgia, rozdzierający smutek, osobista tragedia na kartkach papieru.
Liryka to również, na przykład, Jan Tuwim, którego wiersze miłosne pełne wewnętrznych przeżyć stanowią idealną reprezentację gatunku. To także Czesław Miłosz, Wisława Szymborska – liryka, w której poza rymami znajdziesz także dużo wierszy białych, bo taką konwencję lubili ci autorzy.
Epika z kolei jest rodzajem utworów, w których najważniejszą cechą narracyjną są bohaterowie i fabuła. Są to najczęściej dłuższe formy, a autor opisuje historię, używając przestrzeni, czasu, dialogów i osadzenia fabuły w wybranej przez siebie rzeczywistości. Narrator jest dowolny, z reguły pierwszo- lub trzecioosobowy.
Przykładem epiki jest np. książka Konrad Wallenrod autorstwa Adama Mickiewicza, gdzie losy bohatera splatają się ściśle z refleksją narodową. To także Chłopi Władysława Reymonta, czyli długa epopeja wiejska ukazująca życie kierowane rytmem pór roku.
Inny przykład to Lalka autorstwa Bolesława Prusa – powieść realistyczna, z liniową fabułą, w której najważniejsze jest ukazanie obrazu społeczeństwa jako zbioru różnych cech.
Epika kieruje się więc fabułą, opowiadaniem historii, a współczesna popularna beletrystyka pisana jest głównie w tym rodzaju literackim.
Dramatem nazywa się utwór literacki zbudowany tak, by był zdatny do odegrania na scenie. Fabułę prezentuje nie narrator, ale bohaterowie, za pomocą dialogów, monologów i wzajemne działania.
Przykładem z literatury szkolnej mogą być Dziady Adama Mickiewicza, czyli romantyczny dramat z elementami realizmu magicznego, a także Wesele Stanisława Wyspiańskiego czy Antygona Sofoklesa. Antyczny dramat, czyli, kolokwialnie mówiąc, sztuki teatralne, określa się pierwowzorem dramatów, które konstruowane były nawet setki lat później.
Każdy z wymienionych wyżej rodzajów literackich służy innym celom i pozwala na inną formę ekspresji. Pewnym skrótem myślowym jest ten, że liryka odpowiada za emocje, epika – za fabułę, a dramat – za bezpośrednie przeżywanie wydarzeń. Zachęcamy do samodzielnego zgłębiania sekretów każdego z wyżej wymienionych rodzajów literackich – być może odkryjesz coś, o czym wcześniej nie miałeś pojęcia!
Asiu pozostaniesz na zawsze w mojej pamięci
wojtek
2025-01-14 11:08:14
Mistrz kierownicy a później takiego zeskrobują z jezdni.
Jan
2025-01-13 22:00:33
Za wcześnie, 40 lat służby lub 60 lat życia, taki powinien być limit.
Jan
2025-01-13 21:56:26
Poczekam aż zmieni się prezydent bo przyjęcie medalu od aktualnego to nie jest zaszczyt.
Stary grzyb
2025-01-13 19:09:55
Żeby nie doszło do jakieś tragedii z tym przekraczaniem prędkości w Wielbarku, należałoby tam zrobić próg zwalniający na drodze.
kozaostra
2025-01-13 18:39:14
może USC pofatygował by się i wysłał zaproszenia na uroczystość do jubilatów.Byłoby bardzo miło.
A
2025-01-13 10:41:26
Brawo Panie Dariuszu! Mam wrażenie podstawowym zadaniem PUP jest promocja \"osoby dyrektorskiej\".
Jego Eminencja
2025-01-13 06:52:54
Nie rozumiem skąd krytyka, że nie kupujemy prywatneego ubezpieczenia aby się leczyć. Przecież poto właśnie płacimy składkę zdrowotna, żeby leczyć się w ramach nfz. Proszę krytykować rząd który sobie z tym od lat nie radzi a nie przerzucać winę na pacjentów. I zgadzam się z Panem, że kiedyś nie było tych wszystkich maszyn a lekarz potrafił postawić prawidłową diagnozę i wyleczyć. Dzisiaj to rzadkość.
Turysta
2025-01-12 18:59:24
W artykule jest napisane że został przyjęty pracownik do opieki czyli jedna osoba będzie się opiekowała 5 maluchów w wieku do 3 Lat ?
Zainteresowana Mama
2025-01-12 13:59:27
Rozwój dzieci zależy od rodziców, dobrej kadry, wyposażenia szkoły. Raczej zwykły upór mieszkańców jest decydujący i... odwoływania się do wyborów samorządowych. Szkoda, że poprzedniej wójt nie starczyło odwagi na zamknięcie równolegle szkoły w Linowie i Rymach. Temat dawno byłby zamknięty. A o ile pamiętam krzyki nauczycieli uciszyły się, dostali odprawy i korzystają z wcześniejszych emerytur.
Wyborca
2025-01-11 09:53:55