Artykuł sponsorowany Poniższy tekst pozwoli Ci zrozumieć różnice między trzema podstawowymi rodzajami literackimi. Różnią się one formą, celem i sposobem przedstawiania rzeczywistości literackiej, warto więc poznać i zapamiętać, czym charakteryzują się te trzy kategorie – zaczynamy!
Liryka to utwory wierszowane, nacechowane emocjonalnie, subiektywne, pełne opisów głębokich przeżyć, refleksji i rozważań. Z reguły pisane są w pierwszej osobie, a dominują w nich takie środki stylistyczne jak metafory, epitety i rymy.
Doskonałym przykładem liryki są utwory Jana Kochanowskiego, którego Treny napisane jako wyraz rozpaczy po utracie córki reprezentują wszystkie cechy gatunku w obrazowy sposób. Jest więc emocjonalna strata, wspomnienia, nostalgia, rozdzierający smutek, osobista tragedia na kartkach papieru.
Liryka to również, na przykład, Jan Tuwim, którego wiersze miłosne pełne wewnętrznych przeżyć stanowią idealną reprezentację gatunku. To także Czesław Miłosz, Wisława Szymborska – liryka, w której poza rymami znajdziesz także dużo wierszy białych, bo taką konwencję lubili ci autorzy.
Czym jest epika?
Epika z kolei jest rodzajem utworów, w których najważniejszą cechą narracyjną są bohaterowie i fabuła. Są to najczęściej dłuższe formy, a autor opisuje historię, używając przestrzeni, czasu, dialogów i osadzenia fabuły w wybranej przez siebie rzeczywistości. Narrator jest dowolny, z reguły pierwszo- lub trzecioosobowy.
Przykładem epiki jest np. książka Konrad Wallenrod autorstwa Adama Mickiewicza, gdzie losy bohatera splatają się ściśle z refleksją narodową. To także Chłopi Władysława Reymonta, czyli długa epopeja wiejska ukazująca życie kierowane rytmem pór roku.
Inny przykład to Lalka autorstwa Bolesława Prusa – powieść realistyczna, z liniową fabułą, w której najważniejsze jest ukazanie obrazu społeczeństwa jako zbioru różnych cech.
Epika kieruje się więc fabułą, opowiadaniem historii, a współczesna popularna beletrystyka pisana jest głównie w tym rodzaju literackim.
Dramatem nazywa się utwór literacki zbudowany tak, by był zdatny do odegrania na scenie. Fabułę prezentuje nie narrator, ale bohaterowie, za pomocą dialogów, monologów i wzajemne działania.
Przykładem z literatury szkolnej mogą być Dziady Adama Mickiewicza, czyli romantyczny dramat z elementami realizmu magicznego, a także Wesele Stanisława Wyspiańskiego czy Antygona Sofoklesa. Antyczny dramat, czyli, kolokwialnie mówiąc, sztuki teatralne, określa się pierwowzorem dramatów, które konstruowane były nawet setki lat później.
Każdy z wymienionych wyżej rodzajów literackich służy innym celom i pozwala na inną formę ekspresji. Pewnym skrótem myślowym jest ten, że liryka odpowiada za emocje, epika – za fabułę, a dramat – za bezpośrednie przeżywanie wydarzeń. Zachęcamy do samodzielnego zgłębiania sekretów każdego z wyżej wymienionych rodzajów literackich – być może odkryjesz coś, o czym wcześniej nie miałeś pojęcia!
Ciekawe. Jakiś czas temu, na zapytanie skierowane do Ministra Finansów, ile środków w budżecie jest zarezerwowanych na obwodnicę Szczytna, tenże odpisał (pismo do wglądu), że 0. A czy te środki będą w przyszłych budżetach, to zdarzenie raczej przyszłe, niepewne. Może Redakcja podrążyłaby głębiej, jak to faktycznie jest z tym finansowaniem? Zapewnień drogowców nie brałbym za pewnik.
Obserwujący
2025-11-03 14:26:50
Ten problem mnie zadziwia. Obwodnica wokół Szczytna to ostatnia rzecz, jakiej potrzebuje lokalny handel. Wystarczy spojrzeć na obecne obłożenie sklepów. Po wybudowaniu obwodnicy centrum będzie miastem widmo.
J. Walter
2025-11-03 12:47:19
Nocna prohibicja ma sens. W Olsztynie jest ona od lat i się sprawdza. Kto chce wypić, niech kupi wcześniej, a nawet -wzorem pana Wiesława- zaopatrzy sobie barek i nie marudzi.
Pozdrowienia ze Szczytna
2025-11-02 10:55:45
W poprzednim artykule było że \"Miasto kupi całoroczne lodowisko\" co za debil ukrył się pod nazwą \"Miasto\"? hę? a może to było gotowanie żaby, by sprawdzić, jak zareaguje społeczeństwo, na debilny pomysł, uśmiechniętego \"Miasta\"?
Nikoś
2025-11-01 12:17:14
Kiedyś Świętajno było w czołówce teraz z roku na rok ubożeje wszyscy idą do przodu a tu cofamy się Rozczarowanie Pani Wójt dobrze że poboru rosną a co tam Gmina ?
Mimi
2025-10-31 20:23:35
Dlaczego nie można usuwać suchych gałęzi przed burzą i silnymi wiatrami , tylko po ?
tak się pytam
2025-10-31 12:17:26
Poprawcie na końcu trasy Olsztyn iława gdańsk Gdynia
Feder
2025-10-31 00:53:21
To było do przewidzenia, od kilku, czy nawet kilkunastu dni ta awionetka latała nad miastem. Dobrze, że nikt postronny nie ucierpiał. Teraz ci tzw. \"piloci\" niech sobie na rowerkach podróżują.
2025-10-30 12:19:00
Świetna inicjatywa. Niezmotoryzowani z południowej części Mazur, zamiast korzystać z lotniska w Modlinie, na pewno wybiorą Olsztyn -Mazury. Bo teraz z Nidzicy tam dojechać koleją, to kuriozum... Nidzica przez Olsztyn do Szczytna. W tej sytuacji wybór pada na lotnisko w Modlinie.
Kalina
2025-10-30 01:48:15
Nie ukrywam że pociąg z Nidzicy to idealny dojazd do Warszawy (raptem 1,5h tyle to potrafiłby zająć stanie w korkach przy próbie przebicia się od wjazdu do stolicy, do centrum). Wprawdzie mamy autobusy do waw ale czasem wygodniej jest jechać samochodem przez Wielbark do Nidzicy aby stamtąd udać się w podróż pociągiem. Więc ta linia Szczytno-Nidzica byłaby super usprawnieniem komunikacji ze stolicą jeśli pociągi byłyby dobrze skomunikowane. Brawa za pomysł.
2025-10-29 23:36:06