Nie ma tygodnia, aby strażacy nie odnotowali pożaru sadzy. Zdarzały się nawet latem. Bywało, że kończyły się tragicznie. Płonęły całe domy. - Zaczyna się właśnie sezon grzewczy, więc może być jaszcze gorzej – przestrzega mistrz kominiarski ze Szczytna Andrzej Wilczek, z którym rozmawiamy o tym, jak uniknąć takich tragedii.
Jak długo jest pan w zawodzie?
Od sześciu lat powinienem być już na emeryturze (śmiech). Ale nie chcą mnie puścić, bo młodzi jakoś nie garną się do tego fachu. Kominiarzem jestem od 1975 roku. Zaczynałem w Morągu. Od 1994 roku związany jestem ze Szczytnem.
Rzeczywiście długo. To kominy nie mają dla pana tajemnic. Dlaczego w naszym powiecie dochodzi do tak dużej liczby pożarów sadzy, które często kończą się tragicznie?
Głównie to efekt nieodpowiedzialności właścicieli domów i... przepisów. Przepisy pozwalają na to, aby właściciel domu jednorodzinnego przewody kominowe czyścił sam. Nie ma przymusu korzystania z usług wyspecjalizowanych kominiarzy. Efekt jest taki, że bywa, iż czyszczenie jest nieumiejętne bądź fikcyjne.
Fikcyjne?
Niestety, bywa i tak. Dzisiejsze kominy są naprawdę dobrej jakości, ale wymagają systematycznego czyszczenia. Pożar sadzy jest dla nich właściwie zabójczy. Doskonale dają sobie radę z temperaturą do 600 stopni Celsjusza, ale przy zapłonie sadzy temperatura sięga nawet ponad 1000 stopni Celsjusza. Kominy pękają. A to grozi zaczadzeniem bądź rozprzestrzenieniem się pożaru na pozostałą cześć domu. I w ostatnich latach takie pożary mieliśmy w naszym powiecie. Od pożaru sadzy się zaczynało, a kończyło się na spaleniu nawet całych domów.
Myśli pan, że właściciele świadomie nie czyszczą kominów?
Nie, takiej tezy nie postawię. Raczej wynika to z braku wiedzy, niedbalstwa, odkładania tego na później, bo w tej chwili przecież piec działa bez zarzutu, więc zrobię to następnym razem. Inna rzecz, że reklamy nowych technologii często przekłamują rzeczywistość i dają właścicielom złudną nadzieję bezpieczeństwa. Kup nasz komin, zamontuj, a pożar ci nie grozi, bo jest tak bezpieczny. No, tak to niestety nie działa. Systematyczna pielęgnacja, czyszczenie, przeglądy, to dopiero daje gwarancję bezpieczeństwa. I najlepiej, gdy zajmie się tym specjalista.
Jak często powinno czyścić się komin?
Przewody spalinowe, gazowe powinniśmy czyścić i konserwować co najmniej dwa razy do roku. Przewody dymowe co najmniej 4 razy w roku, a wentylacyjne co najmniej raz w roku.
A gdy, mimo takiej konserwacji, dojdzie do pożarów?
No cóż i takie rzeczy się, niestety, zdarzają. Rzadko, ale zdarzają. Wówczas mamy świadomość tego, że zrobiliśmy wszystko, co do nas należało. Może to wydawać się niewiele, ale często jest to ogromny komfort psychiczny. Poza tym możemy też liczyć na wypłatę ubezpieczenia, jeśli budynek był oczywiście ubezpieczony. Są środki na remont, czy odbudowę. Gdy nie mamy zaświadczenia od kominiarza bądź innej wyspecjalizowanej firmy o takich przeglądach, czyszczeniu, czy konserwacji wymaganej prawem, firma może odmówić wypłaty ubezpieczenia. Znam takie przypadki. Ludzie tracili bezpowrotnie dorobek życia.
Zaczynał pan w latach 70. Jak ten zawód się zmieniał na przestrzeni lat?
Kiedyś ludzie podchodzili do swoich domów bardziej odpowiedzialnie. Dbali o bezpieczeństwo. My, jako kominiarze, byliśmy zdecydowanie częstszymi gośćmi, których witało się z uśmiechem. Przeglądy i czyszczenia robiliśmy właściwie osiem razy w roku. Ale trzeba dodać, że było też więcej pieców na węgiel, drewno. Dziś jest sporo pieców gazowych, czy pomp ciepła.
W tym przypadku przewodów kominowych, czy wentylacyjnych nie trzeba czyścić?
Ależ skąd. One wymagają takiej samej pielęgnacji i przeglądów, jak tradycyjne. W przepadku pieców gazowych istnieje bardzo duże ryzyko zaczadzenia. Czad to niezwykle śmiertelny gaz. Tlenek węgla, pospolicie czasem nazywany jest też cichym zabójcą, bo go po prostu nie czuć. Wadliwe przewody wentylacyjne mogą doprowadzić do dramatu. Nawet zwykła pajęczyna może sprawić, że wentylacja nie będzie działała właściwie.
Czy jest jakaś różnica pomiędzy budynkiem wielorodzinnym, na przykład blokiem, a domem jednorodzinnym?
I tak, i nie. Zasady są podobne. Systematyczne przeglądy i czyszczenia. Na szczęście w przypadku obiektów wielorodzinnych jest wymóg prawny, że przeglądów muszą dokonywać wyspecjalizowani kominiarze. W domach jednorodzinnych tego wymogu już nie ma. Niestety, bo to właśnie tam dochodzi najczęściej do tych najtragiczniejszych w skutkach pożarów, czy zaczadzeń.
Ile kosztuje takie czyszczenie?
W tej chwili jest to 108 zł brutto. Jeśli mamy okresowy przegląd, kontrolę wraz z czyszczeniem wówczas ta kwota wynosi 150 zł brutto. Czy to dużo? Jeśli ktoś przeliczy to na miesiące i na świadomość własnego bezpieczeństwa, to nie wydaje mi się. Ma też dokument dla ubezpieczyciela, że zrobił wszystko, aby było bezpiecznie.
Ilu kominiarzy jest na terenie naszego powiatu?
Dwóch z naszej spółdzielni kominiarskiej i dwóch prywatnych z uprawnieniami
A jak to jest z tym szczęściem? Kominiarz je naprawdę przynosi?
(śmiech) Na pewno. Myślę, że to wiąże się z tym, że jak kominiarz odwiedził kiedyś jakiś dom, to było tam bezpiecznie. Nie dochodziło do pożarów. Gdy ludzie widzą nas w strojach zawsze łapią się za guzik. Widzę to i często się uśmiecham, bo to miłe. Niestety, bywa, że nasz strój jest też wykorzystywany przez oszustów. Nie ma co ukrywać, że wzbudza zaufanie. I na tym zaufaniu ktoś bazuje sprzedając kalendarze. To handel obwoźny nie mający nic wspólnego z naszą profesją. My, kominiarze, nasze kalendarze rozdajemy za darmo, nie sprzedajemy ich.
A prywatnie, czym się interesuje Andrzej Wilczek?
Moja praca to moje hobby, w innym razie nie wytrwałbym w tym zawodzie tak długo. 20 marca skoczyłem 66 lat, a wciąż włażę na dachy. Kominiarstwo to taka choroba, wciąga (śmiech). Ale lubię też wędkarstwo. Kiedyś często łowiłem ryby, dziś mam nieco mniej czasu na to. Lubię też chodzić na grzyby. Ale i w tym przypadku brakuje czasu. Może to się zmieni na emeryturze...
Dlaczego usunięto komentarze? Czyżby nie wpisywały się w jedynie słuszną narrację?
Wiesław Nosowicz
2025-07-30 14:57:43
to jest łatanie dziury łatą a nie zabezpieczenie , a prowizorka będzie trwać latami aż budynek sam się rozleci
zdysk
2025-07-30 14:06:51
Mogłaby się wreszcie skończyć moda na te \"Q\", jako uzupełnianie polskich wyrazów. Nadmieniam, że \"Q\" może zakończyć się także rwą - oczywiście kulszową. To jednak zaśmiecanie języka. Może za mało rozwinięty słownik mowy ojczystej? Pamiętacie o określeniu funkcjonującym swego czasu o rodakach w krajach anglosaskich - w wersji fonetycznej podaję - q\'pipl (people)?
Śmieszek
2025-07-30 12:38:00
pamietaj ze to sluzba
jery
2025-07-29 20:40:29
I można za milion a nie za kilkanaście?
Bartek
2025-07-29 19:55:04
Świetna obsługa. Cierpliwość do pacjentów i zawsze wszystko dobrze wytłumaczone.
Viola
2025-07-29 14:28:22
Za takie pieniądze to można całą wodę w jeziorze wymienić na Muszyniankę. A tak serio serio, to ani słowa o kanale łączącym jeziora. Zasypią go, żeby się nowa zdrowa czysta ekologiczna woda nie mieszała z tą inną wodą? I czy nasze, szczycieńskie firmy zarobią na tym? Bo może być tak, że dostaliśmy te pieniądze, aby konkretna firma zgarnęła te pieniądze.
jans
2025-07-29 13:16:31
Fafernuchy i wycinanki to zdecydowanie kurpiowska tradycja. Kiedyś może z osiedleńcami docierała na Mazury.
małpa
2025-07-29 12:24:31
Feminizacja zawodu nauczyciela jest fatalna, zadziobią cię, bo nie piłaś kawki z koleżankami na przerwach, nie robiłaś z nimi na drutach i nie dzielisz się przepisami na jakieś ciasto, czy potrawkę, itp., itd. Boją się, bo usadziły się Panie na swych grzędach i obawiają się \"przesadzeń\".
Taki sobie czytelnik
2025-07-28 15:39:20
Stefcio doznał porażki i to kolejnej.
Rafi
2025-07-28 12:40:41