Reklama
Reklama
Polska i niemiecka młodzież, w liczbie 16 osób, przez tydzień porządkowała dwa powojenne cmentarze w Wielbarku i jego pobliżu. To kolejna "odsłona" projektu realizowanego przez stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa "Borussia" z Olsztyna. W piątek, 27 sierpnia, na jednej z nekropolii, skromną uroczystością zakończono projekt.
Jeden z porządkowanych cmentarzy znajduje się tuż poza granicami Wielbarka, drugi, większy – praktycznie już w miasteczku, niemal przy strażackiej remizie. Poza młodzieżą i przedstawicielami stowarzyszenia, w podsumowaniu projektu uczestniczyła nieliczna grupa samorządowców, ale za to od województwa aż do gminy i przedstawiciele Nadleśnictwa Wielbark, na którego terenie jeden z cmentarzy się znajduje.
Podczas spotkania projekt został omówiony, młodzież – w obu językach – przedstawiła swoje działania i idee, jakie temu projektowi towarzyszą. W wypowiedziach, zarówno młodych, jak i nieco starszych uczestników spotkania podkreślano, że takie wspólne działania, chociaż realnie obejmują odległą historię, służą przyszłości: pojednaniu, wzajemnemu zrozumieniu, tolerancji itp. Zadbano też o część artystyczną, podczas której odśpiewano "Imagine" Johna Lennona. Nie zabrakło gratulacji i goździków, rozłożonych przez wszystkich obecnych na nagrobkach.
Jak podkreślał obecny w Wielbarku Wiktor Marek Leyk, porządkowaniem poniemieckich cmentarzy z I wojny światowej olsztyńska "Borussia" zajmuje się już od 30 lat.
Reklama
- Projekty z udziałem młodzieży z obu krajów realizujemy wspólnie z niemieckim partnerem, nie zawsze tym samym – mówi Kornelia Kurowska, dyrektorka programów edukacyjnych w stowarzyszeniu. - Nie stosujemy jakiejś specjalnej procedury, ani wymagań. Ogłaszamy nabór, a młodzież się po prostu zgłasza. W większości są to osoby z naszego województwa, ale nie tylko.
Dyrektor Kurowska podkreśla, że wiele edycji projektu miało na celu porządkowanie cmentarzy znajdujących się na terenie powiatu szczycieńskiego. Takie akcje przeprowadzane są zwykle co roku i uczestniczy w nich większa liczba młodych ludzi.
- Zwykle 20 czy 24 młodych Polaków i Niemców – precyzuje. - W tym roku mniej, bo do końca nie było pewności, cz w ogóle, ze względu na pandemię, ten workcamp dojdzie do skutku – wyjaśnia.
Na obu uporządkowanych w tym roku nekropoliach w znakomitej przewadze spoczywają niemieccy żołnierze, polegli podczas I wojny światowej. W przewadze, bowiem na obu cmentarzach są też kamienne płyty, znaczące mogiły żołnierzy rosyjskich, jak np. ta w samym Wielbarku, informująca, iż pod nią spoczywa ośmiu bezimiennych Rosjan. Nagrobki żołnierzy niemieckich w większości są "spersonalizowane".
Reklama
Pod charakterystycznym wizerunkiem Krzyża Żelaznego, widnieją imię i nazwisko oraz data śmierci. Różna w miesiącach, ale najczęściej wskazująca na 1915 rok. Z niektórych danych osobowych można wywieść historię inną: o niemieckiej przynależności Mazur, ale i o obfitym polskim osadnictwie na przestrzeni wieków. Jak bowiem inaczej odnieść się do żołnierskiego nagrobka, kryjącego Johanna Malkowskiego? Wizyta na starym cmentarzu (a i na pewno praca na nim też) skłania do zadumy nad trybami historii. W przypadku projektów "Borussii" uczy także, by w przyszłości te tryby nikogo już nie zgniotły.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Tak ktoś tu nazwał prezydenta alfonsem...przypominam, że drugi z kandydatów był dupiarzem...może nawet się znali??? Tylko każdy z nich robił co innego? Tak poważnie to żeby się tak wypowiadać to trzeba mieć dowody, świadków. Ma je Pan czy tvn lub onet trzyma je w sejfie? Rymanowski ustawił Pana idola premiera na właściwym miejscu. Aż miło się to oglądało...
Tytus
2025-06-05 12:31:00
Te wszystkie wymienione cechy to idealnie pasują do Donalda Tuska więc nie rozumiem co ma do nich prezydent elekt. Aaa no tak TVN...a czekać to Sobie Pan możesz na Swojego prezydenta 5 lat przynajmniej. Ale zaraz! Przecież Pan miał prezydenta! Tylko może przespał Pan te dwie godziny?? Widzi Pan, takich intelektów jak ja jest ponad 10 milionów w Polsce. Musisz Pan zacząć nauczać Polaków jacy to są głupi jak ja albo ja jak oni...Przeżyje Pan. Duda Pana nie ścigał i krzywdy nie zrobił. Ten też Pana nie skrzywdzi. Po co takie wywyższanie się? Pa smutasku...
Kamil
2025-06-05 12:25:32
Policjanci dobrze postąpili. Prawa trzeba przestrzegać, bo inaczej to w Polsce byłaby wolna amerykanka. Za zapominanie trzeba płacić, niestety. A jak pijak zapomni, że za kierownicą trzeba być trzeźwym, to też policja ma dać tylko upomnienie?
fynooh
2025-06-05 09:17:39
Coś te granie zespołowe nie bardzo wychodzi na placu zabaw dla dzieci w miejscowości Jurgi.
Z ratusza tego nie widać , bo za daleko.
2025-06-04 17:33:21
To proszę sprawdzić zezwolenie na Mazurach ile kosztuje, pływam już ładnych parę lat i nie rozumiem jak można napisać że siatki nie mają wpływu ???? szczególnie jak stoją tak że z plaży nie można wypłynąć bo tyle siatek wegorzowych stoi
Zebol
2025-06-04 15:10:41
jak kraść to MILION a nie marne grosze. aby miec na dobrego papuga i emeryturke w Zanzibarze
Tutek
2025-06-04 14:09:00
ale w CZYM problem? wybraliście tych \'speców\' ? będzie kiełbaska i fontanna a nawet jakiś basen czy teżnia? no to płacić wyższe podatki i spalcach
Tutek
2025-06-04 14:01:34
A wiecie że Pani policjantka wyprzedzała na łuku drogi i mimo że zabiła w wypadku człowieka to nadal uczy się w szkole policji na oficera?
nowy
2025-06-04 10:44:15
Szanowny Panie intelekcie, proszę mi powiedzieć czy zdrowo myślący człowiek, zagłosuje na alfonsa, chuligana, łobuza, kłamcę, oszusta, wyzyskiwacza starszej osoby? Czekam na odpowiedź, szanowny Panie Kamilu.
Do Kamila
2025-06-03 17:39:25
Dzieci rodzi się coraz mniej to i ryb mniej przybywa. Po prostu nie tylko ludziom dobrobyt do głowy uderzył...
Kamil
2025-06-03 16:41:08