Reklama
Reklama
Polska i niemiecka młodzież, w liczbie 16 osób, przez tydzień porządkowała dwa powojenne cmentarze w Wielbarku i jego pobliżu. To kolejna "odsłona" projektu realizowanego przez stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa "Borussia" z Olsztyna. W piątek, 27 sierpnia, na jednej z nekropolii, skromną uroczystością zakończono projekt.
Jeden z porządkowanych cmentarzy znajduje się tuż poza granicami Wielbarka, drugi, większy – praktycznie już w miasteczku, niemal przy strażackiej remizie. Poza młodzieżą i przedstawicielami stowarzyszenia, w podsumowaniu projektu uczestniczyła nieliczna grupa samorządowców, ale za to od województwa aż do gminy i przedstawiciele Nadleśnictwa Wielbark, na którego terenie jeden z cmentarzy się znajduje.
Podczas spotkania projekt został omówiony, młodzież – w obu językach – przedstawiła swoje działania i idee, jakie temu projektowi towarzyszą. W wypowiedziach, zarówno młodych, jak i nieco starszych uczestników spotkania podkreślano, że takie wspólne działania, chociaż realnie obejmują odległą historię, służą przyszłości: pojednaniu, wzajemnemu zrozumieniu, tolerancji itp. Zadbano też o część artystyczną, podczas której odśpiewano "Imagine" Johna Lennona. Nie zabrakło gratulacji i goździków, rozłożonych przez wszystkich obecnych na nagrobkach.
Jak podkreślał obecny w Wielbarku Wiktor Marek Leyk, porządkowaniem poniemieckich cmentarzy z I wojny światowej olsztyńska "Borussia" zajmuje się już od 30 lat.
Reklama
- Projekty z udziałem młodzieży z obu krajów realizujemy wspólnie z niemieckim partnerem, nie zawsze tym samym – mówi Kornelia Kurowska, dyrektorka programów edukacyjnych w stowarzyszeniu. - Nie stosujemy jakiejś specjalnej procedury, ani wymagań. Ogłaszamy nabór, a młodzież się po prostu zgłasza. W większości są to osoby z naszego województwa, ale nie tylko.
Dyrektor Kurowska podkreśla, że wiele edycji projektu miało na celu porządkowanie cmentarzy znajdujących się na terenie powiatu szczycieńskiego. Takie akcje przeprowadzane są zwykle co roku i uczestniczy w nich większa liczba młodych ludzi.
- Zwykle 20 czy 24 młodych Polaków i Niemców – precyzuje. - W tym roku mniej, bo do końca nie było pewności, cz w ogóle, ze względu na pandemię, ten workcamp dojdzie do skutku – wyjaśnia.
Na obu uporządkowanych w tym roku nekropoliach w znakomitej przewadze spoczywają niemieccy żołnierze, polegli podczas I wojny światowej. W przewadze, bowiem na obu cmentarzach są też kamienne płyty, znaczące mogiły żołnierzy rosyjskich, jak np. ta w samym Wielbarku, informująca, iż pod nią spoczywa ośmiu bezimiennych Rosjan. Nagrobki żołnierzy niemieckich w większości są "spersonalizowane".
Reklama
Pod charakterystycznym wizerunkiem Krzyża Żelaznego, widnieją imię i nazwisko oraz data śmierci. Różna w miesiącach, ale najczęściej wskazująca na 1915 rok. Z niektórych danych osobowych można wywieść historię inną: o niemieckiej przynależności Mazur, ale i o obfitym polskim osadnictwie na przestrzeni wieków. Jak bowiem inaczej odnieść się do żołnierskiego nagrobka, kryjącego Johanna Malkowskiego? Wizyta na starym cmentarzu (a i na pewno praca na nim też) skłania do zadumy nad trybami historii. W przypadku projektów "Borussii" uczy także, by w przyszłości te tryby nikogo już nie zgniotły.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
te policjantki metr czterdzieści to same w patrolu będą chodzić czy z ochroną policjanta rosłego?
Marcel
2025-09-11 11:51:55
A jaki jest powód odejścia obecnego audytora ? Wysokość wynagrodzenia ?
TB
2025-09-10 18:51:45
Kolejna bzdura jakby nie było bardziej potrzebnych inwestycji.
Rodzic
2025-09-10 17:58:53
Mamy efekt zwolnienia 20 000 więźniów z zakładów karnych. By żyło się lepiej.
Kat Jan
2025-09-10 14:47:50
A za co mam Go darzyć sympatią? Za to, że zwinął niepełnosprawnemu mieszkanie za grosze (obojętnie z jakiego powodu tenże jest niepełnosprawny). To że gdzieś tam \"bramkarzył\", udzielając również innych usług i przysług? No to i jeszcze te przygody po lasach? To za to mam tego Pana darzyć sympatią? Nie wspominając o szacunku? Panie Kamilu...
Taki sobie czytelnik
2025-09-10 12:56:40
Stare BMW i wszystko jasne. Kierowca z Bardzo Małą Wyobraźnią!!!!!
kierowca
2025-09-10 11:06:39
Taki sobie czytelniku po prostu widać, że nie darzysz sympatia prezydenta i tyle w takim sobie temacie
Kamil
2025-09-10 05:05:15
Nie wierzę. To nie przypadek. Ten pan w zielonej czapce to mąż zaufania Karola Nawrockiego w wyborach w czerwcu i jednocześnie człowiek Ruchu Kontroli Wyborów, aplikacją działał w komisji. Można to sprawdzić w protokole. A poza tym mówi na filmie, że jest z Gdańska, później z Nidzicy i na końcu, że czeka w Szczytnie.
Hahaha
2025-09-09 19:55:59
i za to, że nie płacą, my zapłacimy za ich utrzymanie - wikt i opierunek. No sukces wielki prawa i sprawiedliwości naszej
wolf
2025-09-09 14:57:27
No po prostu klękajcie narody, bo człowiek nie z salonów? Bo salon - czyli obycie i znajomość języków obcych to największy delikt. Rany boskie! W czym sprawa - bo podpisał? A mnie na przykład nie podobało się, że Prezydent stał rozkraczony, zamiast \"ściągnąć\" nogi, jak również ręce - powinien trzymać je razem, a nie \"zwisająco\" jak u naszych starszych krewnych. No i co?
Taki sobie czytelnik
2025-09-08 18:23:22